الکتروفورز (electrophoresis) - بخش اول

 

الکتروفورز(electrophoresis)

 

مفهوم های پایه ای و تعریف ها

الکتروفورز واژه ای است که به مهاجرت مواد حل شونده یا ذرات باردار با هر اندازه ، در یک محیط مایع و در اثر یک میدان الکتریکی گفته میشود.

نفلومتری(nephelometry) و توربیدیمتری(turbidimetry)

نفلومتری(nephelometry) و توربیدیمتری(turbidimetry)

پراکنش نور یک پدیده فیزیکی است که از برهم کنش نور با ذرات درون محلول ایجاد میشود.نفلومتری و توربیدیمتری روشهای آنالایتیکالی هستند که برای اندازه گیری نور پراکنده شده بکار برده میشوند.اندازه گیری پراکنش نور در ایمونواسی شماری از پروتیین ها و هاپتن هایی ویژه بکار رفته است.

chemiluminescence،bioluminescence،electrochemiluminescence

کمی لومینسانس (chemiluminescence) ، بیولومینسانس (bioluminescence) ، و الکتروکمی لومینسانس (electrochemiluminescence)

کمی لومینسانس ، بیولومینسانس و الکتروکمی لومینسانس گونه هایی از لومینسانس به شمار میروند در که در آنها پدیده تحریک به وسیله 1) واکنش شیمیایی 2) واکنش بیوشیمیایی یا 3) واکنش الکتروشیمیایی ایجاد میشود و نه به وسیله درخشش نوری (photoillumination).

 

مفهوم های پایه

پدیده فیزیکی گسیل نور در کمی لومینسانس ،بیولومینسانس و الکتروکمی لومینسانس همانند فلورسانس است و گسیل نور در آنها از یک تراز یگانه تحریک شده رخ میدهد و هنگامی که الکترون به تراز پایه خود باز میگردد نور گسیل می یابد.

فسفرسانس(phosphorescence)

 

فسفرسانس (phosphorescence)

فسفرسانس، لومینسانسی است که شماری از مواد مانند سولفید روی (zinc sulfide) پس از جذب انرژی تابشی یا دیگر انرژی ها تولید میکنند.تفاوت فسفرسانس و فلورسانس در این است که گسیل نور در فسفرسانس از بازگشت حالت الکترونیکی سه گانه تحریک شده مولکول به حالت پایه تولید میشود در برابر گسیل نور از حالت یگانه تحریک شده به حالت پایه در فلورسانس.زمان زوال (decay time) گسیل نور فسفرسانس معمولا بیشتر (10^-4  -  10^2 s) زمان زوال گسیل فلورسانس است و این بخاطر طول عمر بیشتر مولکول ها در حالت سه گانه تحریک شده در فسفرسانس است.فسفرسانس یک سوگرایی بیشتری در طول موج گسیل شده در برابر فلورسانس نشان میدهد.

 

فلورومتری (Flourometry)

 

فلورومتری (Fluorometry)

 

فلورسانس به وضعیتی گفته میشود که یک مولکول نور را در یک طول موج جذب کرده و در طول موجی بلندتر گسیل میکند.اتم یا مولکولی که فلورسانس میکند فلوروفور (fluorophore) نامیده میشود. فلورومتری به اندازه گیری نور فلوروسنت گسیل شده گفته میشود.آنالیز فلورومتری یک روش تحلیلی کمی است در علوم شیمیایی و زیستی و تکنیکی بسیار حساس و درست است.

جذب اتمی (atomic absorption spectrophotometry)

 

طیف سنجی جذب اتمی (atomic absorption spectrophotometry)

طیف سنجی جذب اتمی در ازمایشگاه های بالینی به شکلی گسترده در اندازه گیری عنصرهای فلزی مانند الومینیوم ، کلسیوم ، مس ، سرب ، لیتیوم ، مگنزیوم ، روی ، و دیگر فلزها بکار میرود.

 

طیف سنجی تابش شعله(flame photometry) و طیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی(inductively coupled plasma spectrophotometry)

 

طیف سنجی تابش شعله(flame photometry) و طیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی(inductively coupled plasma spectrophotometry)

 

طیف سنجی تابش شعله (فلیم فتومتری) بر پایه ویژگی های تابش نور توسط اتم های بسیاری از عناصر فلزی بنا شده است در هنگامی که به آنها انرژی کافی داده شود مانند آنچه که توسط یک شعله داغ تامین میشود. طول موجی که برای اندازه گیری یک عنصر استفاده میشود بستگی به خطی از طول موج دارد که دارای شدت کافی در فراهم کردن حساسیت لازم و عاری بودن از هر گونه خطهای مداخله گر در و یا نزدیک به طول موج انتخاب شده می باشد. 

نور سنجی بازتابش(reflectance photometry)

 

نور سنجی بازتابش (reflectance photometry)

 

 

در نورسنجی بازتابش ، نور بازتاب یافته منتشر شده اندازه گیری میشود.مخلوط واکنش موجود در یک ظرف با نورهای منتشر شده درخشان میشود و شدت نور بازتاب یافته از ماده رنگزا با شدت نور بازتاب یافته از یک سطح مرجع مقایسه میشود.از آنجایی که شدت نور بازتاب یافته با غلظت انالیت یک ارتباط غیر خطی (nonlinear ) دارد از معادله Kubelka-Munk یا تغییر شکل Clapper – Williams معمولا استفاده میشود تا داده ها را به شکل خطی تبدیل کنند (فصل 19 را ببینید).اجزای الکتریکی – نوری استفاده شده در نورسنجی بازتابش در اساس همان است که در نورسنجی بر پایه جذب بکار رفته است به جز اینکه سیستم طوری طراحی شده است که منبع نور و اشکار ساز نزدیک به هم در یک طرف نمونه قرار گرفته اند درست برخلاف فوتومتری جذب که این دو در دو طرف نمونه و در مقابل هم  واقع شده اند.

 

 

 

اصول تکنیک های پایه و ایمنی در آزمایشگاه

اصول تکنیک های پایه و ایمنی در آزمایشگاه 

برای آنالیز درست کمی و کیفی مایعات بدن و بافتها ، متخصصین آزمایشگاهی باید اصول پایه و تکنیکهای شیمی تحلیلی را درک کنند.عواملی که فرایند های تحلیلی و کاربری ها در آزمایشگاه بالینی را تحت تاثیر قرار میدهد شامل 1- مفهوم حلال و حل شونده 2- واحد اندازه گیری 3- مواد شیمیایی 4- مواد مرجع 5- تکنیک های پایه مانند نمونه برداری و توزیع های حجمی ، سانتریفوژ کردن ، اندازه گیری میزان رادیو اکتیویتی ، گران سنجی ، حرارت سنجی ، محلول بافر ، و پردازش محلول ها و 6- ایمنی 

کاربرد بالینی تستهای آزمایشگاهی

مقدمه 

بسیاری از تصمیمات پزشکی متکی است بر تستهای آزمایشگاهی. پزشکان اغلب در جستجوی این هستند که 1- کدام تست (ها ) بیشتر اختصاصی هستند 2- و کم هزینه تر هستند 3- و یک مسیر درست و موثری را جهت تشخیص یا عملیات پزشکی فراهم میکنند.بهمین جهت در این جا ما به این مساله می پردازیم که چگونه از اطلاعات تشخیصی بدست آمده توسط یک تست استفاده کنیم و نیز تستهای تشخیصی مختلف را چگونه با یکدیگر مقایسه و ارزیابی کنیم.